بررسی تغییرات پیچان رود آجی چای در پهنه سیلاب دشت

نویسنده

  • مریم بیاتی خطیبی گروه پژوهش های جغرافیایی، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی دانشگاه تبریز
چکیده مقاله:

پیچان­ها، به­عنوان جالب­ترین الگوی جریان، پویای زیادی را به مسیر جریان رودخانه­ها می­بخشند. ایجاد خمیدگی­ها در مسیر جریان رودخانه­ها، انرژی لازم برای جابجایی بیشتر کانال فعال در پهنه­های دشت­های سیلابی را فراهم می­نمایند و با این جابجایی­ها، تغییرات ژئومورفولوژیکی عمده­ای در دشت­های سیلابی رخ می­دهد. در طول مسیر رودخانه­هایی که تأسیسات زیادی در کناره­ها و در مسیر رودخانه وجود دارد­، این جابه­جایی­ها می­تواند بسیار مشکل­آفرین باشـد. رودخانه آجی­چای به­عنوان تیپیک­ترین مئاندر، جابه­جایی­های زیادی در مسیر جریان خود انجام می­دهد (واقع در شمال­غرب ایران و در موقعیت جغرافیایی از '07­ °38، '58 °37 عرض شمالی و '­15 °46 ، '45 °47 طول شرقی). در این مقاله سعی شـده است با استفاده از داده­های حاصل از اندازه­گـیری­ها بر روی عکس­های هوایی و ماهواره­ای و به­کار­گیری روش­های تجربی، میزان جابه­جایی­ها، قابلیت حرکات جانبی در مسیر و همچنین زمان جابه­جایی­ها، محاسبه و برآورد گردد. در این بررسی­ها، به پارامترهای خودپیچان مانند شعاع خمیدگی­ها، استناد گردیده و پهنای مسیر با بهره­گیری داده­های حاصل از اندازه­گیری شعاع، از رابطه W محاسبه و به­منظور بررسی قابلیت جابه­جایی مسیر، نسب شعاع و پهنا (R/W) به­دست آمده است. زمان انجام جابه­جایی­های کانال فعال در دشت سیلابی نیز با استفاده از T∆ برآورد شده است. نتایج این بررسی­ها نشان می­دهد که در طی زمان، کانال فعال رودخانه آجی­چای در پهنه دشت سیلابی خود به­طور مکرر جابه­جا شده و در اثر این جابه­جایی­ها و در نتیجه در اثر ایجاد فرصت برای انجام فرسایش کناری ناشی از آن، دشت سیلابی فراخ­تر شده است. در بخش­هایی از مسیر آجی­چای، زمان لازم برای انجام یک جابه­جایی کامل از 1 سال تا بیش از 5 سال در بخش­های دیگر طول مسیرآجی چای متفاوت است. میزان سینوزیته در طول مسیر آجی­چای و درطی زمان تـغییر یافـته است و با هر تغییر در میزان سـینوزیته و تغییر جهت جابه­جای خمیدگی­ها، داغ آب هایی در دشت سیلابی بر جای مانده است

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی کمی پیچان رودهای رودخانه آجی¬چای در محدوده خواجه تا ونیار

اکثر سازه­های آبی و کاربری­های که بر روی رودخا­نه­ها و یا در حاشیه آن­ها قراردارند، به نوعی متأثر از تغییرات مورفولوژیکی رودخانه­ها می­باشند. از این رو بررسی این پدیده از مهم­ترین بخش مطالعات طرح­ها و کاربری­های فوق محسوب مـی­شود. در این پـژوهش نیز بخشی از رودخانه آجی­چای در شمال شرق تبریز به طول حدودا 22 کیلومتر مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی این تحقیق بررسی روند تغییرات مورفولوژیکی رودخا...

متن کامل

بررسی کمی پیچان رودهای رودخانه آجی¬چای در محدوده خواجه تا ونیار

اکثر سازه­های آبی و کاربری­های که بر روی رودخا­نه­ها و یا در حاشیه آن­ها قراردارند، به نوعی متأثر از تغییرات مورفولوژیکی رودخانه­ها می­باشند. از این رو بررسی این پدیده از مهم­ترین بخش مطالعات طرح­ها و کاربری­های فوق محسوب مـی­شود. در این پـژوهش نیز بخشی از رودخانه آجی­چای در شمال شرق تبریز به طول حدودا 22 کیلومتر مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی این تحقیق بررسی روند تغییرات مورفولوژیکی رودخا...

متن کامل

بررسی کمی پیچان رودهای رودخانه آجی چای در محدوده خواجه تا ونیار

اکثر سازه­های آبی و کاربری­های که بر روی رودخا­نه­ها و یا در حاشیه آن­ها قراردارند، به نوعی متأثر از تغییرات مورفولوژیکی رودخانه­ها می­باشند. از این رو بررسی این پدیده از مهم­ترین بخش مطالعات طرح­ها و کاربری­های فوق محسوب مـی­شود. در این پـژوهش نیز بخشی از رودخانه آجی­چای در شمال شرق تبریز به طول حدودا 22 کیلومتر مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی این تحقیق بررسی روند تغییرات مورفولوژیکی رودخا...

متن کامل

تحلیل تغییرات ناگهانی و ناهمگنی متغیرهای هیدرو- اقلیمی (مطالعه موردی : حوزه آبخیز آجی چای)

‌تحلیل روند و تغییرات ناگهانی و ناهمگنی متغیرهای هیدرو‌ـ اقلیمی اهمیت زیادی در مدیریت و برنامه‏ریزی منابع آب ‌دارد. بدین‌منظور برای تحلیل روند و ناهمگنی بیشترین و کمترین دما از 2 ایستگاه باران‌سنجی، برای بارش از 7 ایستگاه باران‌سنجی و برای دبی از 7 ایستگاه آب‌سنجی با طول دورۀ آماری 40 سال (1351 تا 1390) استفاده شد. در تحلیل روند بیشترین و کمترین دمای سالانۀ نتایج نشان داد هر دو ایستگاه روند افز...

متن کامل

بررسی تغییرات زمانی کانال فعال درمسیرهای پیچان داربا استفاده ازروش های تجربی وبا استناد به لایه بندی رسوبات کناری ،مطالعه موردی :مسیر پیچان دارآجی چای

چکیده تغییرات ژئومورفولوژیکی درمسیرهای پیچان دارنسبت به سایرالگوهای جریان بسیارسریع ترصورت می گیرد.تمامی تغییراتی که درطول وعرض دشت های سیلابی درطی زمان ودراثرجابجایی قوس خمیدگی های مسیررخ می دهد،در نحوه لایه بندی ودراندازه رسوبات کناری منعکس می گردد.با علم براین که چه تغییراتی به چه نحوی درلایه بندی ودراندازه رسوبات تراس های کناری منعکس می شود،می توان درمورد نحوه وقوع تغییرات درمسیرجریان درطی ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 18  شماره 49

صفحات  55- 79

تاریخ انتشار 2014-10-12

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023